Здружението Мој правен советник Скопје во соработка со Здружение за кривично право и криминологија на Македонија – Скопје, Совет за превентива против малолетничка деликвенција и Македонско пенолошко друштво Скопје, аплицираше со предлог – проект „Превенција на детско престапништво“ на повикот за акциски грантови (ЦМ-АКТ-05) објавен од ЦИВИКА МОБИЛИТАС (https://civicamobilitas.mk/) и истиот е еден од 12-те одобрени акциски грантови (https://civicamobilitas.mk/vesti/izbrani-se-novi-12-aktsiski-grantisti-na-tsivika-mobilitas/ ).

Целта на проектот „Превенција на детско претстапништво“ е анализа на ситуацијата во Република Северна Македонија, во однос на општинските совети за превенција на малолетничко престапништво кои се формирани само во 18 општини, а дел од нив се нефункционални, иако се формирани. Дополнително, потребата да се добијат пореални податоци и слика за она што се случува во рамките на детското престапништво ќе биде клучно за реализација на овој проект.

Изработката на програми за превенција на детското престапништво е формална обврска на надлежните органи, но податоците од локално ниво, што ќе бидат предмет на анализа во овој проект, ќе овозможат таргетирање на најзастапените ризик фактори во конкретната локална самоуправа.

За потребата од ваква акција говорат и податоците добиени од достапните извори и тоа:
– Истражувањето на МПД за состојбата со установите за сместување на деца во ризик и деца во судир со законот,
– Националната Стратегија за деинституционализација,
– Годишните извештаи на Државниот совет за превенција на детско престапништво,
– Годишните извештаи на Државниот завод за статистика на РСМ и
– други.

Општата цел на овој проект е намалување на детското престапништво во државата. Специфичната цел е мапирање на локалните ризици (во 4 плански региони: Скопски, Југозападен, Полошки и Вардарски) и подобрување на институционалната клима. Оттаму, логиката на интервенцијата, поточно поврзаноста помеѓу општата и специфичната цел е следната: превенција на детското престапништво е можна доколку подобро е разбран изворот на феноменот и доколку институциите изградат и спроведат подобри политики. За подобро да се разбере потеклото на детското престапништво потребна е научна анализа – да се дознае што се основните причинители (ризици) на детското престапништво земајќи ги предвид локалните фактори. Откако подобро ќе се разбере основата на детското престапништво, политиките можат да бидат сообразни. На крајот, не е доволно само да се изградат политики засновани на научни сознанија (evidence-based policies) туку и институциите адекватно да функционираат, со цел спроведување на политиките.

Целните групи на оваа акција се поделини на директни и индиректни. Директна целна група ќе бидат лицата кои работат во Општинските совети за превенција на детско престапништво од причина што резултатите од акцијата ќе имаат практичен учинок во нивното работење. Индиректни целни групи се (1) децата бидејќи со нашето истражување ќе се подобри превенцијата на детското престапништво; (2) останатите здруженија на граѓани како и државните институции и пошироката јавност кои ќе можат да извлечат информации од нашата работа кои понатаму можат да послужат при креирање на иницијативи во нивното работење кои ќе бидат поврзани со оваа или слична тематика.

Проектот „Превенција на детско претстапништво“ ќе се спроведува во наредните 18 месеци, јуни 2020 – ноември 2021, во рамки на кој се предвидени 5 пакети на активности.

Во првиот пакет на активности ќе се работи на утврдување на методологија за истражување, изработка на прашалници; спроведување полу-структурирани интервјуа со директори на Центри за социјални работи, со директори на средни училишта (гимназии и средни стручни училишта) и сектори за внатрешни работи и ќе се стреми кон потпишување на меморандуми за соработка со 4 Директори на ЦСР.

Во вториот пакет ќе се прибирааат, селектираат и обработуваат добиените податоци, ќе се подготвува и дистрибуира публикацијата, како и ќе се изработат инфографици.

Третиот пакет ќе се фокусира на остварување на соработка со Советите за превенција на детско престапништво и изработка на модел-деловник за работа на Советите за превенција на детско престапништво.

Во четвртиот пакет активностите се насочени кон анализа на програми за превенција на детско престапништво, релевантни документи на меѓународен план, подготовка на нацрт на пилот-програма за превенција на детско престапништво и нејзина презентација како и испраќање на истата до релевантните јавни органи / институции.

Во последниот, петти пакет, активностите кои ќе произлезат од имплементирање на овој проект се сумирање на податоци од публикацијата и изработка на интерактивната мапа која ќе е достапна за пошироката јавност преку веб.

Планираниот и одобрен буџет на овој акциски грант изнесува 1.798.005 денари, со кофинансирање од 20.000 денари, односно во вкупен износ од 1.818.005 денари.

Очекуваните резултати кои ќе произлезат од спроведувањето на овој проект се (1) таргетирани ризици за детско престапништво во четирите плански региони, Скопски, Југозападен, Полошки и Вардарски, (2) изработена публикација со сумарна анализа од спроведеното истражување и (3) функционалност на Советите за превенција на детско престапништво.

Понатаму, ќе бидат изработени (4) пилот-програма за превенција на детско престапништво за 2021-2022, како и (5) интерактивна мапа за прикажување на факторите за детско престапништво, достапни на веб.